امیرمؤمنان علی (علیه‌السّلام) در خطبه قاصعه‌ که اساس آن بر نهی از تکبر و تعصب است عامل اصلی انحراف و بدبختی ابلیس را تعصب و تکبر می‌شمرد، و می‌فرماید: «هنگامی که خداوند به فرشتگان دستور داد حضرت آدم (علیه‌السّلام) را قبله قرار دهند و در پیشگاه او برای خدا سجده کنند، همگی اطاعت کردند جز ابلیس‌.» سپس می‌افزاید: «اعترضته الحمیة فافتخر علی آدم بخلقه و تعصب علیه لاصله فعدو الله امام المتعصبین، و سلف المستکبرین الذی وضع اساس العصبیة؛ تکبر و تعصب به او دست داد، و بر آدم (علیه‌السّلام) به خاطر خلقت‌ خویش افتخار کرد، و از جهت اصل و ریشه خود نسبت ‌به او تعصب ورزید، به همین دلیل این دشمن خدا پیشوای متعصبان، و سر سلسله مستکبران است، و کسی است که بنای تعصب را پی ریزی کرد!» و نیز بحث رسا و کوبنده‌ای در خطبه قاصعه در این زمینه بیان فرموده است:« اما ابلیس فتعصب علی آدم لاصله و طعن علیه فی خلقته، فقال انا ناری و انت طینی؛ ابلیس در برابر آدم به خاطر اصل و اساس خویش تعصب ورزید و آدم را مورد طعن قرار داد و گفت: «من از آتشم تو از خاک.» Show Less >>